Merhaba. Bugün nasılsınız? Bir süredir bir Vanlı olarak memleketim hakkında yazı yazmayı düşünüyordum. Zira Van hem atamaların çok olduğu hem çevre illerden göç alan ayrıca özellikle yaz aylarında bolca turistin geldiği bir şehir. Madem memleketimi anlatıyorum eğlenceli kısımdan başlamak istedim :)
Van şivesi Erzurum, Elazığ şivesine çok benziyor. Hatta bunun için "Erzurumda dadaşlar Elazığda gakkoşlar Vanda gardaşlar" denir. Ayrıca Azeri Türkçesinide andırır.
Bilmeniz gereken diğer bir nokta bu şiveyi genellikle yerliler kullanır. Vanda önünüze gelene anlamını sormayın bazıları bilmez bile. Birde yerli ile Acem şivesi farklıdır. Bu kelimelerin dışında geliyoruz gidiyoruz gibi kelimeleri geliyik - gidiyik olarak söylüyoruz. Ben aklıma gelenleri tek tek yazacağım.
Eze: Babaanne- Erciş ilçesinde teyze için kullanılır.
Bibi: Hala
Aba: Anneye söylenir. - Abla anlamına da gelir-
Bahtevar: Bu kelimenin "bahtı var" tümcesinden türediğini düşünüyorum. Zira şanslı ve hoş durumda olanlar için söylenir
Evşenik: aynı şekilde "evi şenlik" tümcesinden türemiş olduğunu düşünüyorum. Ancak kinayeli bir sözcüktür. Her zaman her durumda gülenlere söyleniyor. Örnek verecek olursak "bizim halimize bak, onun keyfine bak evşenik"
Sefali: sefa sahibi olan anlamına gelir.
Cırık-Cırılmış: Yırtık - Yırtılmış. Ancak sadece nesnelere değil çok bağıran ve sesli ağlayanlara da kullanılır. Örnek ; "Sen niye ele cırılisan bir sus "
Demeli - demişli: Daha önce bilinen bir konu için kullanılır. Bir nevi atıf denilebilir. Örnek ; "Doktor demeli nar kalbe iyi geli"
Pişik: Kedi
Teş: Demirden yapılan bir tür leğen.
Sini: Tepsi
Guşkana: Tencere
Çömçe: Kepçe
Şor: Tuzlu
Zehre: Aslen zahire kelimesidir. Saklanan tahıla denir.
Taptapa: Tandırda yapılan kalın açık ekmek
Den-buğda: Buğday
Çedene: hint keneviri
Kavurga: sütlü buğday ile çedenenin kavrulmasıyla yapılan bir yemiş türü.
Şıpana: Eşik
Zukkumun dibi: zıkkımın dibi
Erbet: Çirkin
Hatırladıkça ekleyeceğim bir liste oldu. Sizlerinde bildiği - duyduğu kelimeler varsa sorabilirsiniz. Birde aşağıya bizim şiveyi çok iyi yansıtan komik bir video koyuyorum. Ayrıca kültürden örneklerde bulabilirsiniz. Ben oyuncuyu neneme çok benzetiyorum. Gerçi kendisi kızıyor :) Sağlıcakla kalın
Sini dışındakileri yeni öğrendim keyifli ve güzel bir yazı olmuş
YanıtlaSilBeğendiğine sevindim :) yorumun için teşekkür ederim
SilAhhaha video beni güldürdü Aslıhanım ya :)) Şivelere meraklı biri olarak sadece bibi ve sini'yi bilirim. Bizde de kullanılır. Ha 'zukkumun dibi' ni unutmamak gerek. Bu serinin devamı gelmeli. Çok sevdim!
YanıtlaSilBende çok güldüm üstelik kaçıncı sefer oldu :) inşallah :) yorumun için teşekkür ederim bi denem
Silbizimkiler de pisik diyorlar kediye :)
YanıtlaSilNerelisin büşracım sen :D
SilSini bizde de var, eze değil de eme var o da hala demek :D Kedi de pisik :D
YanıtlaSilÇok komik hakikaten şiveleriniz.
Aynen öyleymiş :) çünkü konuşurken hiç farketmiyorum ama yazınca aman Allahım :D yorum için teşekkür ederim canım
SilAhahahaha "pişiğimize de minnoş diyeceksin" kısmı bir kedici olarak çok hoşuma gitti. Büyük ihtimalle bembeyaz bir Van kedisidir ooohh seyretmeye doyum olmayan cinsinden:) rahmetli anneannem Bitlis'liydi bazı sözcükleri Acemce filan çekerdi aklımda kalan "torpak başına" kızdığı, kötü insanlara derdi.:)))
YanıtlaSilGölün manzarasına bayıldım, kano olacak gezecek insan..
Çok teşekkürler:)
Aynen bende kediciyim ne zamandır bir tane sahiplenmek istiyorum ama maalesef bulamıyorum Van kedisi :) Bitlis vandan pek uzak sayılmaz benzemesi çok normal :) toprak başına deyimini bizde kullanıyoruz. Zaten kano imkanı var :) Bir gün yolun düşerse bineriz :)) asıl ben yorumun için teşekkür ederim
Siltepsiye bizde de Sini derler Birde Şor bizim oralarda çok konuşana derler :)) birde kediye püsük derler :) Vanlı komşularımız vardı onlardan hep duyardım:) teş bizde de aynı çok güzeldi :) emeğine sağlık canım benim ..teyzede maşallah hiç susmadı mübarek :)) benim memlekete Kahramanmaraş :) sevgiler canım benim
YanıtlaSilTatlı yorumun için çok teşekkür ederim :) demek ki bazı kelimeler Anadolu da ortak kullanılıyor :)
Sil*kültürleniliyooor...*
YanıtlaSil:)) canımsın
Silblogunuzu inceledim ve yazılarınızın devamını bekliyorum, siz de blogumu ziyaret edip takibe alırsanız sevinirim
YanıtlaSilhttps://hastaliktakip.blogspot.com.tr/
çıt çıt çedene diye bir türkü geldi aklıma okuyunca :) Farklı kelimelerin ne anlamlara geldiğini öğrenmiş olduk. Güzel bir yazıydı. Eline sağlık Aslıhan.
YanıtlaSilBenimde aklıma geldi :) büyük ihtimalle her yörede olan bir şey evelik - efelik gibi. Yorum için teşekkür ederim :)
SilÖğreneyim ben de 😊 teşekkürler😊devamı da gelsin Van yazılarının inşallah, sevgiler 💕
YanıtlaSilBüyük ihtimalle yazıyı okuyanlar arasında en çok senin işine yarar :D inşallah :) yorumun için teşekkür ederim
SilSini.:)
YanıtlaSilBi bunu biliyormuşum.:)
Oda ortak kelimelerden biri galiba :) yorum için teşekkür ederim melom :*)
SilGuşkana ile ilgili bir video vardı. İzlerken ne güldüm. :)
YanıtlaSilSiniyi biz de bilirik hele gardaş demekten büyük keyif alırım. :)
Guşkana tava tencere mi acaba o izlediğiniz :)) aynen :) siz nerelisiniz acaba?
SilMersinnnn :)
YanıtlaSilNe güzel :) şimdi baya sıcaktır herhalde
Silhehe çokooooş yaaaa :)
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim deep :)
Sil